Trong bối cảnh các tổ chức tự trị phi tập trung (DAO) và Web3 ngày càng phát triển, Snapshot nổi lên như một công cụ thiết yếu giúp cộng đồng tham gia sâu hơn vào quản trị các dự án blockchain. Đây là nền tảng bỏ phiếu miễn phí, cho phép người dùng biểu quyết các quyết định quan trọng liên quan đến dự án, từ cải tiến tính năng, tích hợp blockchain mới đến ra mắt token. Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu sâu hơn về Snapshot là gì, cách hoạt động, các tính năng nổi bật và vai trò của nó trong việc thúc đẩy sự minh bạch và hiệu quả trong hệ sinh thái tiền mã hóa.
Nội dung
Snapshot là gì?
Snapshot là một nền tảng voting phi tập trung được thiết kế để hỗ trợ các dự án Web3, bao gồm DeFi, NFT, DAO, GameFi và nhiều lĩnh vực khác. Điểm nổi bật của Snapshot là cho phép người dùng tham gia bỏ phiếu mà không cần trả phí gas – một lợi thế lớn trong việc khuyến khích cộng đồng tham gia quản trị.
Cụ thể, các tổ chức hoặc dự án có thể tạo các không gian riêng gọi là Spaces trên Snapshot, nơi họ đưa ra các Proposals (đề xuất) để thu thập ý kiến từ cộng đồng thông qua Votes (bỏ phiếu).
Tính đến ngày 2/10/2024, Snapshot đã thu hút hơn 75.000 Spaces, khẳng định vị trí hàng đầu trong lĩnh vực quản trị phi tập trung.
Snapshot hoạt động như thế nào?
Để hiểu cách Snapshot hoạt động, cần nắm rõ ba thành phần cốt lõi của nền tảng: Space, Proposal, và Vote.
Space (Không gian riêng)
Một Space là không gian được các tổ chức hoặc dự án tạo ra để quản lý các đề xuất và phiếu bầu. Nó được xem như “tài khoản chính thức” của dự án trên Snapshot. Các Space cung cấp công cụ cho tổ chức để:
- Quản lý thành viên: Phân quyền cho từng người tham gia.
- Tùy chỉnh bỏ phiếu: Thiết lập các điều kiện và hình thức voting.
- Xây dựng thương hiệu: Bao gồm tên, mô tả và lĩnh vực hoạt động, giúp dự án dễ dàng được nhận diện bởi cộng đồng.
Để tạo Space, người dùng cần sở hữu một tên miền ENS (Ethereum Name Service). Đây là yếu tố bắt buộc để đảm bảo tính xác thực và độ tin cậy của Space.
Proposal (Đề xuất)
Proposal là các ý tưởng, kế hoạch hoặc thay đổi được dự án đưa ra để tham khảo ý kiến cộng đồng. Người dùng có thể tham gia bỏ phiếu để ủng hộ, phản đối hoặc đưa ra ý kiến bổ sung.
Các dự án thường thiết lập điều kiện cụ thể để người dùng đủ điều kiện tham gia bỏ phiếu hoặc tạo đề xuất. Chẳng hạn, với dự án Stargate DAO, người dùng cần sở hữu một lượng veSTG token nhất định để có quyền tham gia vote hoặc trình bày đề xuất mới.
Đề xuất là cầu nối giữa dự án và cộng đồng, giúp dự án hiểu rõ hơn nhu cầu và mong muốn của người dùng.
Vote (Bỏ phiếu)
Sau khi một đề xuất được công bố, cộng đồng có thể tham gia bỏ phiếu. Snapshot cung cấp nhiều hình thức bỏ phiếu linh hoạt, phù hợp với từng loại dự án:
- Single Choice Voting: Mỗi người dùng chỉ được chọn một lựa chọn duy nhất.
- Weighted Voting: Người dùng có 100% sức bỏ phiếu và có thể phân bổ theo ý muốn cho một hoặc nhiều lựa chọn.
- Approval Voting: Người dùng có thể chọn bất kỳ số lượng lựa chọn nào mà không giới hạn.
- Quadratic Voting: Quyền bỏ phiếu tỷ lệ thuận với căn bậc hai của tài sản.
- Ranked Choice Voting: Người dùng xếp hạng các lựa chọn theo mức độ ưu tiên.
- Basic Vote: Gồm ba lựa chọn cơ bản: Ủng hộ, phản đối hoặc hoãn.
Các hình thức bỏ phiếu này giúp Snapshot linh hoạt trong việc triển khai các quy trình quản trị, từ các quyết định nhỏ lẻ đến những thay đổi lớn ảnh hưởng đến toàn bộ hệ sinh thái.
Tính năng nổi bật của Snapshot
Plugins (Tiện ích mở rộng)
Plugins cho phép các dự án mở rộng chức năng của Snapshot mà không làm thay đổi cấu trúc cốt lõi. Một số ứng dụng phổ biến của Plugins bao gồm:
- Thưởng NFT cho người dùng tham gia bỏ phiếu.
- Cho phép người dùng để lại bình luận giải thích quyết định của mình.
- Hỗ trợ thực hiện giao dịch trên nền tảng Gnosis Safe.
Voting Strategies (Chiến lược bỏ phiếu)
Voting Strategies là tập hợp các hàm lệnh giúp dự án tính toán quyền bỏ phiếu dựa trên các tiêu chí cụ thể. Ví dụ, một dự án có thể thiết lập quyền bỏ phiếu dựa trên số token người dùng nắm giữ hoặc hoạt động của họ trên blockchain.
Validation Strategy (Chiến lược xác thực)
Validation Strategy giúp kiểm tra xem một tài khoản có đủ điều kiện để tạo đề xuất hoặc tham gia bỏ phiếu hay không. Điều này giúp hạn chế các cuộc tấn công Sybil, bảo vệ tính minh bạch và công bằng của nền tảng.
Snapshot và thông tin về token
Hiện tại, Snapshot chưa ra mắt token chính thức. Tuy nhiên, với tiềm năng lớn của dự án, việc phát hành token trong tương lai là điều có thể xảy ra. Mọi thông tin liên quan đến token sẽ được cập nhật ngay khi có thông báo từ đội ngũ phát triển.
Đội ngũ phát triển và nhà đầu tư
Thông tin về đội ngũ phát triển của Snapshot vẫn còn khá hạn chế. Founder dự án được biết đến với tên Twitter là Less, sử dụng hình đại diện là một NFT.
Dù vậy, Snapshot đã chứng minh được giá trị của mình khi huy động thành công 4 triệu USD trong vòng gọi vốn Seed. Những quỹ đầu tư lớn như Coinbase Ventures, 1kx, và The Lao đã góp mặt, khẳng định niềm tin mạnh mẽ vào tiềm năng phát triển của nền tảng này.
Snapshot không chỉ là một nền tảng voting, mà còn là cầu nối giữa các dự án Web3 và cộng đồng người dùng. Nhờ sự minh bạch, linh hoạt và miễn phí, Snapshot đang dần trở thành một phần không thể thiếu trong hệ sinh thái Web3.
Với hơn 75.000 Spaces đã được tạo ra, Snapshot là minh chứng cho sự thành công của một công cụ quản trị phi tập trung hiệu quả. Nếu bạn quan tâm đến DAO hoặc các dự án Web3, hãy theo dõi iBlockchain để cập nhật tình hình tương lai của các dự án blockchain!